Urartu Öncesi Van 

   Van bölgesinde en eski medeniyet M.Ö. 4000 yıllarına kadar gitmektedir. Van Kalesi'nin 6 km güneyinde bulunan Tilkitepe ve Van Gölü'nün kuzeyindeki Ernis Mezarlıklarinda yapılan kazılarda Kalkolitik, Bronz ve Demir devrine ait kültürel buluntulara rastlanmıştır.

   M.Ö. 4000 yıllarından itibaren Doğu Anadolu Bölgesi'ne Kafkasya üzerinden Hurri menşeli kavimlerin büyük kafileler halinde göç ettikleri görülür. Hurrilerin, M.Ö. 2000'lerden itibaren Van Gölü'nden başlayarak Kızılırmak ve Yeşilırmak'ın Karadeniz'e döküldüğü yerlere kadar uzanan bir bölgeye hakim olduklari görülür.

   M.Ö. XIII. yüzyılda Hurri Mitani siyasi teşekkülün merkezi otoritesi zayiflamış ve beyliklere bölünmüştür. Asur Kralları bu küçük beylikleri hakimiyetleri altına almaya çalışmış ve bu sırada Van Gölü çevresinden Batı Iran’a kadar olan bölgeye hakim olabilmek için, Nairi ve Ur(u)atri / Urartu ülkeleri ile Asurlular arasında mücadeleler baslamıştır.

   Urartular ve Asurluların mücadelesi M.Ö.IX. yüzyılın ortalarına kadar sürmüş, Asurlular bu dağlık ve zor arazi şartlarına sahip bölgeyi egemenlik altında tutamamış ve nihayetinde Urartu Krali I. Sardur (M.Ö.841-836) Urartu Devletini kurmuştur. Kurulan bu devletin başşehri Tuşpa (Van) olmustur.